Harkaitz Cano: “Behar dugu poz bat norberarena, osoa ez izan arren”

Pozaren erdia soneto-bilduma argitaratu du Harkaitz Canok Susaren eskutik. Hamalau lerroko formatu klasikoa tresnatzat hartuz, gaztaroko oroitzapenak, naturaren behaketa eta idazletzari buruzko hausnarketak bildu ditu.

Aspaldi zen ez zenuela poema-libururik argitaratzen. Nola ekin zenion honi?

Poemak idazten jarraitu dut urteotan, bakanak izan arren, aleka-aleka, baina haietako asko bidean iraungi zaizkit, eta beste asko umezurtz geratu dira, aterpetuko dituen bildumarik gabe. Sorta heterogeneo hori beste karpeta batean daukat, soneto hauen ifrentzu anarkikoa dira, nolabait… Sonetoak itxialdi garaian hasi nintzen idazten, ariketa modura, ezustekoa izan zen niretzat ere, eta ederra da egiten ari zarenarekin zure burua harritzea. Teknika bat ikasten saiatu eta formatuarekin liluratu naiz, egia esan. (Irakurri +)

Irati Jimenez: “Kritika literarioa beti egin behar da alde, liburu horren alde ez bada, bai literaturaren alde. Hori falta zaigu askotan”

Irati Jimenez bere aita Edorta Jimenezekin

Irati Jimenezek (Mundaka, 1977) berriki argitaratu du Ogia eta zirkua (Erein), Harkaitz Canoren Neguko zirkua narrazio bilduman oinarritutako saiakera literarioa. Bidaia bat proposatu digu idazleak: berezia, magikoa, intrigaz betea.

Oso modu magikoan sortu zen liburua hau, ia sukar-amets gisa.
Gaueko orduetan sortu zen, ohean, nire bikotekidea ondoan lo zegoela. Neguko zirkua hainbatetan irakurrita neukan, baina konturatu gabe nengoen ipuinez ipui errepikatu egiten zirela hainbat elementu, oso zehatzak. Jantziak, ogia, zirkua. Pentsatu nuen lehen ideia hori telefonoan apuntatzea, ohetik mugitu gabe, berriz lo hartzeko asmoz. Baina azkenean orduak eman nituen telefonoan gauzak apuntatzen, ezin lorik egin. Kontzientziaren ertzean arrakala bat zabaldu zen eta liburu baten barruan beste bat zegoela ikusi nuen. (Irakurri +)

Harkaitz Canoren literaturaren arrabaletan

Halaxe pasa nituen Mecanografiak antologia osatzeko behar izan nituen hilabeteak. Harkaitz Canok azken mende erdian idatzitako narrazio guztiak bilatzen eta irakurtzen, bere hitzek sortu dituzten unibertsoekin hordituta. Egia esan, izan dut lan desatseginagorik. 

Euskaldunon Egunkarian jaso nuen lehen aldiz Harkaitz Cano izeneko baten berri. Ez dut lehen zutabe haren gaia gogoratzen. Bai, ostera, lotura bat, gerora Katixa Agirrerekin Sua falta zaigu narrazio laburra irakurtzerakoan ere sen- titu nuena. Hantxe, neure aurrean, neurelako norbait ze- goen. Neure kultur erreferentzietatik hurbil zegoen nor- bait, mundua neurearen ez oso desberdina zen ertz batetik ikusten zuen ezezagun ezagun bat, berehala etxekotu nuena. Etxekotze horren baimenarekin osatu dut Esteban Montorioren azal ederrarekin datorren Mecanografiak. Antologia apetatsua, ez-kanonikoa, ez-kronologikoa, ez- akademikoa. 

Ezin bestela izan. Nekez jaso zezakeen liburu batek Harkaitz Canok egin duen guztia. Euskal literaturan gutxik egin dute berak bezainbeste. Hasierako narrazioetatik ikusten da ofizio honek dituen tresna guztiak erabili eta ezagutu nahi dituen irakurzale amorratua. B planik gabeko idazle baten pasioak baino ezin du azaldu 1994tik

(Irakurri +)

Tigrea, geure beldurren ispilu

Argazkia: Sushi Maky

Tigre batekin bizi albumak laburra du testua, baina marrazki bakoitzak ipuin oso bana du bere barruan gordea. Adin tarte jakin bateko publikoari baino gehiago, begi gosetiei, behin eta berriz irakurri zale direnei zuzendua da. Haurrentzako liburuaren itxura izanagatik ere, Harkaitz Canok helduentzat idatzitako poema bat du jatorria.

Animaliarik literarioenetako bat da tigrea. Tigre esan, eta batzuei Emilio Salgariren  protagonista mitiko hura etor dakieke gogora, Sandokan, Borneoko printze itsaslapur bihurtua, Malaysiako tigrea, ezizenez. Jorge Luis Borgesek ere estimuan zuen oso, besteak beste, Nire azken tigrea idatzian aitortu zuenez: “Kiplingen Jungle Books bilduma irakurri nuenean, haurra nintzela, pena handia hartu nuen Shere Kahn fabulako gaiztoa zelako, eta ez heroiaren laguna”. (Irakurri +)

Literaktum hitzen hiria izango da gaurtik 25 arte

Gaur hasi eta datorren hilaren 25 arte Literaktum jardunaldia egingo da Donostian. Programazio zabala eta landua aurkeztu dute antolatzaileek. Horren barruan Elkar argitaletxeko ondorengo liburuen aurkezpenak izango dira:

Ekialde hurbila. Muinak eta ertzak (ElkarJakinBerria)
Ane Irazabal – Mikel Ayestaran – Karlos Zurutuza

Aurkezpena: azaroaren 15ean, 19:30ean, San Telmo museoan
Goizean prentsaurrekoa izango da, 12:00etan, elkar aretoan

2011n, itxaropena lehertu egin zen herrialde arabiarretan, askatasun politikoaren eta justizia sozialaren izenean, plazaz plaza zabaldu zen iraultza, mugak zeharkatuz. Baina indarkeriak demokraziak baino azkarrago egin du aurrera. Udaberri Arabiarrak eremu antzu bihurtu dira. Zein da herrialde horien gaur egungo argazkia? Zein testuingurutan piztu ziren iraultzak?

 

Tigre batekin bizi
Harkaitz Cano eta Maite Gurrutxaga (ilustratzailea)

Aurkezpena: azaroaren 16an, 11:30ean, elkar aretoan

Tigre batekin bizi gara, bai; baina ez ditugu elkarren begiak ezagutzen.

Helduentzako ipuin edota poema grafiko bat osatu dute egileek. Metafora iradokitzaile eta indartsu baten bitartez, testuek eta marrazkiek helburutzat dute tigre batekin bizitzeak sorrarazten duen egonezina eta zirrara batetik, eta eragiten dituen hainbat galdera argitara ekartzea bestetik.

Ikusten ez den txakur baten itzalean

Itzal zaunka Ander Gillenea

Itzal zaunka disko-liburu ilustratua plazaratu dute Antton Olariagak, Harkaitz Canok eta Jexuxmai Lopetegik.

Itzal zaunkaItzal zaunka-n osotasun zatiezin baten parte dira hiru osagaiak: marrazkiak, narrazioa eta diskoa. Zehatzago esanda: Antton Olariagaren 40tik gora marrazki, Harkaitz Canok horietan oinarrituta idatzitako narrazio bat eta Jexuxmai Lopetegik marrazki horietan eta istorio horretan oinarrituta sortutako 11 kantuko diskoa. Emaitza bateratua txakur baten gorabeheren kontaketa da, oso kontaketa irekia, publiko heldu bati marrazkiz, testuz eta musikaz helarazia. (Irakurri +)