Español
Argazkilaria: Ibarri Arrieta
Aurretik ezagutu arren, bostek batera lan egin duzuen lehen aldia da. Nolakoa izan da elkarlana?
Gertukoa, zintzoa, erraza. Lan egiteko modu eta diziplina artistiko ezberdinetatik gatoz, baina oso sentsibilitate antzekoekin.
Emanaldia belaunaldien arteko zubia dela esan daiteke?
Ez dakit, guk Artzeri dagokionean nahiko modu pertsonalean bizi izan dugu proiektua. Metrokoadroka-koek aspalditik ezagutzen dugu Artze: 1995etik 2005era sarritan kolaboratu zuen Mikelazulo kultur elkartearekin (gu hango partaide ginen orduan, eta egun), Hatsaren poesia egunean urte luzez elkartu izan gara, gure hasierako emanaldiak ikusi zituen, eta hasierako garai haietan sarritan errezitatzeko moduei buruzko aholkuak eman zizkigun. Guretzat bere poesia eragin handia izan da, batez ere ahozkotasunarekin duen harremanagatik, bere poetikaren performatibitatea eta errezitagarritasunatik, eta egin izan dituen zuzeneko emanaldiengatik, taldean zein bakarka. (Irakurri +)
Getxoko Kultur Etxea
Barakaldoko Palenzuela liburudendan erosi nituen Oskorriren lehenengo diskoak, Arestirena eta Etxeparerena. 1978 urtea izango zen. Denda txiki horretan, material euskalduna eskaintzeaz gain, musika jartzen zuten girotzeko; hor entzuten zen, behin eta berriro, Europako Herrien kantuen bilduma, Oskorri eta bere “Egia da” moldatua barne, Blas Piñar ultraeskuindarra aipatuz. Nazioartekotasun horretan Bilboko taldea aintzindaria izan zen.
Itoiz eta Errobirekin batera, nere talderik gustukoena zen Oskorri. Oso bitxia izan zen zuzenean ikustea (eta grabatzea) Barakaldoko Guridi zinetokian 1982an, Milladoirorekin batera, sarrerak agortuta zeudelarik. Handik gutxira irrati lanetan hasi nintzen, eta noizean behin kasete pletina bat eta munduko kable guztiak soinean hartuta, kontzertuetara abiatzen nintzen grabaketa egiteko baimen preziatuaren bila. Zorionez horixe lortu nuen 1991ean Barakaldo Antzokian; nire ondoan Jean Phocas, beharbada Euskal Herriko teknikarik onena garai hartan; aurrean Oskorri une goxoan: Natxo, Anton, Bixente, Fran, Txarli, Jose…; eta horiekin batera gonbidatu berezia: Kepa Junkera gaztea, Errekaldeko trikitilaria. (Irakurri +)
elkar Fundazioaren helburua euskara eta euskal kulturaren sustapena eta garapena izan da hasieratik eta horretarako, beste ekimen batzuen artean, Joseba Jaka bekak sortu ziren 1996. urtean. Izen horrekin sortu ziren, Joseba bera izan zelako, beste kide batzuekin batera, elkar-en sortzailetako bat, eta, urte horretan abiatu ziren, zoritxarrez urte horretan bertan bizia galdu zuelako istripu batean.
Orain, 2016an 20 urte betetzen dira Joseba galdu genuela eta bera gogoratuz, berriz martxan jartzen dugu beka. Lehen bezala kultur sormena laguntzeko izango da. Lehenengo deialdi hau narratiba euskaraz laguntzeko izango da eta bi urtetik behin egingo den deialdi bakoitzean zehaztuko da beka zein eratako sormen lanak laguntzeko izango den, literatura, musika edo beste kultur eremu bat. Ondorengo oinarriak bete beharko ditu lanak:
Oroimena hitza da; eta hitza, ahotsa. Ahots galdutakoen bila abiatu da Ixiar Rozas Beltzuria liburuan, jakiteke, edo erabat jakiteke, aurkituko ote dituen. Oroimena ez da ez on ez gaizto, daukaguna da. Oroimenaren bidez ekar dezake Ixiar Rozasek gaurko egunera Franzisko Elizalde Zelaieta Xamuioren bizitza. Oroimenaren bidez joan daiteke bera orainetik iraganera, eta bere burua aurkitu Xamuio izan zen gizonaren baitan. Bere izaera eta egoerak ulertzeko bestearen izaera eta egoerak ezagutu behar baititu. Ezagutzetik dator ulermena, eta bilatzetik aurkikuntza. Mundu asko dira, eta guztiak ez daude hemen, oroimeneko lurraldean baizik, non ahotsak biltzen diren eta esku batek laztan ditzakeen. Oroimenaren bidea egin du Ixiar Rozasek, hitzei eta soinuei erreparatuz, bidaide balira bezala. Bidea ez da ez lau ez zuzena ere, inguruka azaldu ohi da. Soinu bat dastatu eta oroimenaren dantza hasiko da, jira eta bueltaka. “Beltzuri” esan eta iragana erortzen da, euri tematiaren indarrez.
Batzuetan errealitateak aurrea hartzen dio fikzioari. Frantzia, 2022: hauteskunde presidentzialen bigarren itzulian Alderdi Musulman Moderatuak bozak irabazi eta Frantziako lehenengo presidente musulmana hautatzen dute. Horrela hasten da Michel Houellebecq-en azken eleberria, La Soumission (2015). Eztabaida handia sortu du, bai eleberriaren edukiarengatik baita plazaratu den unearengatik ere; urtarrilaren 7an, Charlie Hebdo aldizkariaren aurkako atentatua gertatu zen egunean bertan. Ondorioz, idazleak liburuaren promozioa bertan behera utzi eta Parisetik alde egin behar izan du denboraldi batez. (Irakurri +)
Argazkilaria: Ibai Arrieta
Nola belztu behar zuria emanaldia Bide Ertzean musika taldeak eta Metrokoadroka kolektiboko deklamatzaileek sortu zuten, Joxan Artzeren poemarik berrienak oinarri hartuta. Lehendabizikoz, Jexux Artze Kultur Elkarteak antolatuta, Usurbilen estreinatu zen ikuskizuna 2014ko maiatzaren 3an. Eta orduz geroztik, Euskal Herriko hainbat txokotan izan dira euren ikuskizuna eskaintzen. Azkenean, 2015eko apirilaren 24an Usurbilgo Sutegiko auditorioan ikuskizuna grabatzea erabaki zen. Egindako grabaketa hori DVD formatuan egin zuten eta pasa den asteartean, irailak 15, egindako prentsaurrekoaz geroztik eskuragarri daude. Nola belztu behar zuria ikuskizunerako hogei poema errezitatu eta beste zazpi poema kanta bihurtu dituzte.
(Irakurri +)
