EspañolLehen maitasunaren dardara ke arteko egunetan…
Garbiñe Ubedaren eskutik datorkigu Lekukoa sailaren lehengo liburua: Sasieskola. Ubedaren lehenengo eleberria da eta neska gazte baten begietatik birsortu du egileak 80. hamarkadako istorio hau. Bere hitzetan, “sailak ez dakar autobiografia izpirik, baina esperientziatik kontatuta dago, Larraitz protagonista bezain galduta, amorratua eta bakartua sentitu nintzelako neu ere, hamasei urte nituenean”.
Honatx liburuaren sinopsia: Ostegun buruzuri bat da eta Larraitz, institutuan piper eginda, mendi aldera joan da, Martinekin, ezagutu orduko bihotza taupaka jarri zion mutilarekin. Askatasun gose eta egarri da eta prest dago dena atzean uzteko. Euren arteko maitasunean sinetsita dago. Baina bizitza itzulipurdikatuko zaio, han mendian, hilketa baten lekuko isila izango delako. 1984 urtea da eta biharamunean honela jasoko dute egunkariek berria: “Mueren tres terroristas en un tiroteo”. Ke arteko egunak dira Euskal Herrian. Bizitza benetan irauliko diona, ordea, Martinen abandonatzea izango da, babes eman beharrean, bizkarra emanez. Sentimendu eta emozio zurrunbilo horretan, konplize bakarra aurkituko du Larraitzek.
Joseba Sarrionandiaren testuek eta bertako iruditeriak euskal jendearengan utzi duten arrasto sakona jaso nahirik, hainbat musika-taldek eta bakarlarik egindako 32 kanta Bildu dira ‘Gure oroitzapenak‘ izeneko disko-liburu honetan.
Batetik, iurretarrari, 1983an hasi eta gaur arte, 35 urteotan grabatu dizkioten 150 kanta inguruko sortatik abesti eta musikari enblematikoenak hautatu dira. Bertan dira Mikel Laboa, Ruper Ordorika, Iker Goenaga, Ken Zazpi, Imanol, Oskorri, Gontzal Mendibil, Eñaut Elorrieta, Izaki Gardenak, Fermin Muguruza, Alaitz eta Maider, Gose, Andrea Ulloa eta Igor Arzuaga, Berri Txarrak.
Bestetik, proiektu honetarako berariaz sortu eta grabaturiko kantak daude, egungo artista esanguratsuenen eskutik: Anari, Audience, Zea Mays, Mikel Urdangarin, Rafa Rueda, Amorante, Mursego, Jexuxmari Lopetegi, Beñat eta Julen Achiary, Mikel Artieda, Joseba Irazoki, Libe, Iñigo Muguruza eta Andoni Basterretxea, Mice, Xendarineko Ahizpak, Angel Katarain.
Liburuan jaso dira, halaber, ‘Gure Oroitzapenak’ pelikula osatzen duten 12 film laburren oinarri izan diren ipuin eta poemak. Testu zahar eta berriak, artista beterano eta gazteak, estilo eta estetika askotakoak, Joseba Sarrionandiak belaunaldi desberdinengan esanahi eta gogoetagai berriak sortzeko duen ahalmenaren erakusgarri.
Argitalpen honek badu, azkenik, beste osagai bat, balio aparta ematen diona: egileak berariaz idatzi dituen glosak, bai kanten bai filmen inspirazio-iturri izan diren testuak banan-banan iruzkintzen dituztenak, bakoitzaren sorrera eta testuinguruaren berri emanez.
Guztia, Maite Mutuberriaren marrazkiek interpretaziorako eta iradokizunerako daukaten ahalmen bereziaz jantzita.
ELKAR TALDEKO AURKEZPEN ETA SINAKETAK – ABENDUAK 7
Tretatxu, lapurren gobernadorea
Hektor Ortega
11:00 – Sinaketa Txertoaren standean
12:00 – Aurkezpena Ahotsenean
Miguel Madariaga – Ametsak errealitate bihurtuz
Igor Anton eta Yon Suinaga
12:00 – 14:00 – Sinaketa Elkar Banaketako standean
Katixa Agirre
12:00 – 14:00
17:00 – 18:30
Jasone Osoro eta Josevisky Elkar argitaletxeko standean ‘Eskularru beltzak’ sinatzen aritu dira eguerdian eta orain, bilduma aurkeztu berri dute ahotsenean: Eskularru beltzak, Casting-a, Ikasbidaia eta Ihes; lau liburu, sei gaztetxoren bizipenen eta eskarmentuen lekuko. Bizitza, boxeoa bezala, borroka da, eta eroritakoan altxatzea beste erremediorik ez da geratzen.
Hemen duzue aurkezpen bideoa:
ELKAR TALDEKO AURKEZPEN ETA SINAKETAK, ABENDUAK 5
Gaur ireki ditu ateak Durangoko Azokak eta hauek dira elkar Taldeak lehen egunerako antolatu dituen aurkezpen eta sinaketak. Gaur, gainera, ikasleen eguna da.
Lur Gallastegi
10:30 – Sinaketa Elkar argitaletxeko standetan
Jasone Osoro eta Josevisky
12:00 – Sinaketa Elkar argitaletxeko standetan. *Zozketa, sariak eta opariak aurkituko dituzue bertan!
13:00 – Aurkezpena Ahotsenean
Yoseba Peña “Nahiz eta hiru egoerak zeharo ezberdinak izan, badago hariok lotzen dituen bilbe potente bat: kemena”
Hiru emakumeren begirada baliatu du Yoseba Peñak bere nobela berrian, Hariak (Susa, 2018), XX. mendeko 50 urteko historia istorioen bidez jorratzeko, Errepublika garaian hasi eta 1980 urte aldera arte. Ezarritako mugetatik harago doazen emakumeen kemenak gidatzen du irakurlea memoria historikoan barrena.
“Hariak” 36ko gerra aurreko giroarekin hasi eta Juan Paredes Txikiren fusilamenduen osteko garaietara iristen da. Zergatik jorratu duzu hain tarte luzea?
Emakumez betetako familia batean hazi nintzen: birramama, amama eta haren ahizpa bikia, beste amama, ama… eta txikitatik liluratu izan nau haien arteko alde eta berdintasunak bilatzeak, nondik sortu ziren ulertzeak.
Gainera, gizaldi oso bat kabitzen da 1930etik 1990era eta, Hegoaldean behintzat, seguruenik izango da gehien markatu gaituen denbora-tartea, Karlistaldiekin batera. Horren inguruan eman zaigun kontakizunak, ordea, ez nau inoiz asebete, zerrenda luze bat besterik ez baita: jeneralak, heroiak, eroriak, gerrak, dominak, balentriak eta abenturak, gehien-gehienek gizasemeren bat protagonista dutenak. Pertsona anonimoen bizimodua eta bizialdia aztertu behar dira intrahistoria ezagutzeko, hots, Danilo Kiš-en Hildakoen entziklopedian agertzen direnen horiena. Proiektuarekin ibili naizen urteotan, etengabe izan dut gogoan Bertolt Brecht-en poema hura, Joxe Azurmendik euskaratu eta Mikel Laboak kantatu zuena:
(…) Lima distirant hura
eraiki zuten langileak, ze etxetan bizi ote ziren?
(…) Felipe Espainiakoak negar egin zuen bere Armada
urperatu zenean. Ez ote zuen beste inork negarrik egin?
Nire ustez, estu lotuta daude Espainiako Gerra Zibila, frankismoa eta 80ko hamarkadako hilketak Euskal Herrian. Lehenagotik datorren gatazka baten aroak dira eta, hura bere osotasunean ulertu ahal izateko, beharrezkoa da garai guztietako bizitza anonimoak arakatzea, xehatzea, atzematea.
(Irakurri +)
