EspañolJulen Belamunok Ukabilak eta loreak liburua kaleratu berri du, 8 ipuinez osaturiko lana. Pertsonaien barrenean sartzeko abilezia aparta erakutsi du idazleak estilo zehatz bezain dotore batean idatzitako istorio hauetan: izaki bakartiak gehienetan, bizitzak edo inguruak gaizki tratatuak sarri, bere burua gobernatzen ere asmatzen ez dutenak… Gizajoen katalogo bat, sakon-sakonean gutako edozein ere izan daitekeen bezalakoak.
Idazle berria da Julen Belamuno, baina ez gazte-gaztea ere. Nondik zatoz? Noiz ekin zenion idazteari? Zergatik orain argitaratzeko pausoa?
Bai, hala da, gazteena izan nintzen. Berrogeitaka urtera arte derrigor idatzi beharrekoak besterik ez nuen idazten, laneko txostenak eta holakoak. Noizean behin bai, pentsakizunen bat edo ideiaren bat idazten nuen, baina askoz gehiago ez. 2002an edo hasi nintzen, eta luzera estandar samar bateko ipuinak, berriz, 2005ean edo. Eta ipuin batzuk idatzita neuzkanez, pentsatu nuen aukeraketa bat egin eta zerbait argitaratu zitekeela.
Zure izena ez da ezaguna, baina sari inportanteak irabazitakoak dira zure ipuinetako batzuk. Ignacio Aldecoa bi aldiz…
Bai. Lehen sari hura oso inportantea izan zen niretzat. Ez nekien nik idazten nituen gauzek baliorik bazuten edo ez, eta epaimahai batek nirea aukeratzeak konfiantza eman zidan. Eta bigarrena irabazteak ere seguruago sentiarazi ninduen. Sariez gaizki hitz egiteko joera dago, baina ni ez nago ados. Sari horiek gabe seguru asko etsi egingo nuen, eta liburu hau ez zen inoiz aterako.
Ipuingintzan, baduzu erreferentziazko autorerik, euskal letretan nahiz kanpoan?
Ipuingintzan bada indarrean dagoen banaketa bat, eskematiko samarra: batetik, Kafka eta Borges eta horien leinukoak daude, eta, bestetik, Txekhov edo Carverren ildokoak. Nik irakurle moduan nahiago ditut lehen sail horretakoak. Baina horrek ez du esan nahi haien eragina dudanik. Nahi nuke nik! (Irakurri +)
Elkar argitaletxeak dagoeneko prest du uda aurretik kaleratuko dituen liburuen zerrenda. Literatura, Poesia, Ateko bandan, Xaguxarrak, Eta zer?, Kuku, Lurra eta jendea, Iparluma eta Histoire bildumen barruan kaleratuko dira hurrengo nobedade hauek:
LITERATURA
Ukabilak eta loreak– Julen Belamuno
Senarraz aspertuta, abentura zirraragarri batean katramilatu den emakumea; arrakastaren gazi-gozoetan, aspaldi galdutako aitaren oroitzapenari aurre egin behar dion zinemagilea; errebantxa-konbatearen aurrean, bizitzaren borrokan ere zirt-zart egin behar duen boxeolaria…
Pertsonaien barrenean sartzeko abilezia aparta erakusten du Julen Belamunok estilo zehatz bezain dotore batean idatzitako istorio hauetan: izaki bakartiak gehienetan, bizitzak edo inguruak gaizki tratatuak sarri, bere burua gobernatzen ere asmatzen ez dutenak… Gizajoen katalogo bat, sakon-sakonean gutako edozein ere izan daitekeen bezalakoak.
Ez tiro egin anbulantziei – Mikel Ayllon – Igartza saria
Kartzelan azaldu da bat-batean Gerard, zergatik ez dakiela. Sartu duten mundu krudel hori ulertu ezinik emango ditu egunak, banaka desagertzen hasiko diren kidez inguraturik: Fred, Karim, Telmo, Montag… Guztien arteko lokarria eta egoera ulertzeko giltza dirudi Sylviek, Gerardek arestian ezagututako emakume misteriotsuak. Nor dira mundu zaharra lurperatu nahi luketen horiek? Mundu berria jaio ezinik dabilen argi-ilun honetan, ez ote da munstroz beteko ingurua? Eleberri ausart bezain aberatsa gauzatu du Mikel Ayllonek Igartza sariaren laguntzaz. Izua eta desolazioa nagusi diren gizarte distopiko batean, elkartasunaren ametsari eta edertasunaren ilusioari eutsi nahi liekete pertsonaiek, nahi horrek nora ezean ibiltzera bultzatzen dituen arren. Atzekoz aurrera ordenaturik dago kontakizuna: kartzela eta heriotzatik abiaturik, haien aurreko maitasun istoriora eta borroka asmoetara. Horrela, amaierara iristen denean historiaren hasieran egongo da irakurlea. (Irakurri +)
Ttarttalo argitaletxeak iaz euskaratu eta kaleratu zuen Anne-Margot Ramsteinen eta Matthias Areguiren Aurretik, ondoren album ilustratua saritua izan da Bolognako Liburu Azokan.
Epaimahaiaren hitzetan, hamaika marrazki liluragarriren bidez, Aurretik, ondoren liburuak bikain irudikatzen du denboraren joana. Hitzik erabili gabe, aurretik/ondoren moduko egoera anitz bezain harrigarriak iradokitzen ditu hainbat irudi-pareren bitartez.
Ilustrazioak grafikoak dira, argiak, garbiak, paleta aberats batez margotuak. Istorioaren linealtasun ezak liburuan murgiltzera gonbidatzen du irakurlea, hurrenkera jakinik gabe orri-pasa ibiltzera, baina liburuaren bukaerak hasieratik berrirakurtzeko gogoa pizten du, denborari pasatzen utziz.
Europako ekialdean XX. mendeko bigarren erdialdean eman ziren independentzia prozesuak ezagunak ditugu, gehienak Sobietar Batasunaren birrintze eta desagerpenari lotuak zeudenak. 1989ko abuztuaren 23an bi milioi pertsona inguruk 670 kilometroko giza katea egin zuten Estonia, Letonia eta Lituania lotuz. Bide Baltikoa deitu zioten eta Sobietar Batasunetik hiru herrialdeen independentzia eskatu zuten ekimen horrekin. Urte batzuk beranduago Via catalana eta Euskal Herrian Gure esku dagok Giza katea egin dute, izpiritu berari jarraituz. Bere garaiko sobietar batasuneko herrialde horien independentzia prozesuak ulertzeko, Los pueblos del ámbar. Lituania, Estonia, Letonia tras su independencia (2004, Txalaparta) liburua ezin egokia da, bidez batez.
Urte nahikoa itxaron behar izan dugu, beraz, Europan bertan independentzia prozesuen bigarren olatu batekin topatzeko. Oraindik orain herri berririk independizatu ez den arren, haien askatasuna gauzatzeko bide berri bat planteatu da. Atzean geratu da legeria internazionalak deskolonizazio prozesuetarako babesten zuen autodeterminazio eskubidea. Orain eta hemen, herri desberdinek ireki duten bideak erabakitzeko eskubidea dauka oinarrian, non nazioa izateagatik baino, eskubide demokratiko bat den heinean kolektibo edo herri batek erabakitze eskubidea daukala azpimarratzen du kontzeptu berri honek. (Irakurri +)
Gaur hasi eta martxoaren 17 arte, Printzesa guztiek dute bere ipuina liburuko Maite Gurrutxagaren irudiekin osatutako erakusketa izango da Bilboko Gran Hotel Domineko Splash & Crash gunean.
Printzesa guztiek dute bere ipuina lanak iaz ikusi zuen argia Antxiñe Mendizabalen testuekin eta Maite Gurrutxagaren ilustrazioekin. Raisa printzesaren abenturak kontatzen dira bertan.
Jakina da printzesa guztien eginkizuna ia bakarra itxarotea dela, baina Raisaren jakin-mina handia da, eta bere ametsaren bila abiatu nahi du lehenbailehen. Basamortuarekin egin izan du beti amets. Abentura eta historia uztartzen ditu Raisa printzesa eta haren alaba, Aiora, protagonista dituen ipuin honek.
Maite Gurrutxaga amezketarrak esperientzia du Arte Ederren munduan, hori ikasi baitzuen unibertsitate garaian. Gerora, Ilustrazioan espezializatu zen Leioan eta Bartzelonan. Hainbat erakusketa egin ditu; album ilustratuen Etxepare saria irabazi du, eta euskal idazle puntakoen marrazkilari bihurtu da aspaldi honetan: Joseba Sarrionandia, Karlos Linazasoro, Juan Kruz Igerabide, Mariasun Landa, etab. 2014 urtean, Euskadi Ilustrazio Saria irabazi zuen.
Patxi Zubizarretak “Mundua baloi batean” liburuarekin irabazi zuen Mikel Zarate V. Saria
Lezamako Udalak eta Elkar argitaletxeak, haurrentzako irakurgai berriak sortu eta idazleen lana bultzatzeko asmoz, haur literaturako Mikel Zarate lehiaketa antolatzen dute, euskal kulturaren alde lan itzela egindako lezamar idazlearen gomutaz, ondorengo oinarrien arabera:
Idazlan mota
Lehen Hezkuntzako ikasleentzat (6-12 urte bitartekoentzat) euskaraz sortutako kontakizunak aurkez daitezke, jatorrizkoak, beste inondik moldatu gabeak eta aurretik saririk jaso edo argitaratu ez direnak.
Neurria
Makinako moldez, Din-A4 formatuan eta tarte bikoitza utzita, gutxienez 10 orrialde eta gehienez 50.
Nola aurkeztu
Hiru ale bidali beharko dira, agerian idazlearen nortasuna azaldu barik, eta horiekin batera gutunazal itxi bat, kanpoan idazlanaren izenburua adieraziko duena eta barruan egilearen izen-abizenak, helbidea, telefonoa eta nortasun agiriaren fotokopia. (Irakurri +)
