Español
Zuberoako kulturaren eta ahots tradizio aberatsaren ordezkari aparta dugu Jean Mixel Bedaxagar. Iparraldeko kantariak Belatxa izeneko diskoa kaleratu du Elkar-en eskutik. Iparraldeko kantariak zentzuz eta sinbolismoz beteriko euskal kanta tradizional sorta aukeratu du Belatxa izeneko disko berrian.
Zure aurreko diskoa, Auñamendi, 2009 urtekoa da. Zortzi urteren ondoren dator lan berria.
2009 geroztik gauza batzu aldatu dira, eta haietarik bat, askoz ere denbora gehio badutala gain-gainetik maite dituztan gauzetaz axolatzeko: idaztea eta kantatzea noski! Iaz Alieoren trajeria eskaini genuen, eta aurten ene lagunekin Belatxa izeneko CDa plazaratzen dut. (Irakurri +)
Arg. Ibai Arrieta
Aurretik ezagutu arren, bostek batera lan egin duzuen lehen aldia da. Nolakoa izan da elkarlana?
Elkarren berri bagenuen, baina hauxe da batera egin dugun lehen ikuskizuna. Oso atsegina izan da, hasieratik bukaerara. Eta erraz joan da gainera: ikuskizuna sortzea eta ikuskizun hori bera oholtza gainera eramatea.
Emanaldia belaunaldien arteko zubia dela esan daiteke?
Ez gara atzera begira jarri. Eta ez dugu aspaldiko Joxan Artze ekarri gogora. Gaur-gaurko poeta da kantugai hartu duguna. Bere liburu berrietan oinarritzen baita “Nola belztu behar zuria” ikuskizuna.
Egia da beste belaunaldi bateko poeta bat izan dugula jomugan, baina azkenaldian idatzi dituen poemetan oinarritu gara. Mikel Laboaren kantuetan agertzen den poeta hark idazten jarraitzen duelako oraindik. Eta gure begirada bere sormen lan berrietara zuzendu nahi izan dugu. (Irakurri +)
Lehenengoz Camembert helburu liburu ederrean ezagutu genuen Enekoitz Ramirez, ¨Lanbas¨, euskal literaturaren panoramara itzuli da. Ertzainak, prostitutak, unibertsitate irakasleak, euskaltzainak, mossoak eta mota guztietako hondakinak agertuko zaizkigu Jon Alonsoren Hiri hondakin solidoak nobela berrian.
– Polizia edo eta detektibeak nagusi dir en nobela beltzaren generoan, zure pertsonaiak, Enekoitz Ramirezek, ez ohiko ikuspegi bat eskaintzen digu. Nola otu zitzaizun ikerketak ¨gaizkile¨ baten esku uztea?
Ameriketako 1930. urte inguruko nobela beltzeko ikertzaile pribatu arketipikoa beste geografietan txertatzea, hainbat urte geroago, gainera, beti izan da kezka-iturri generoa, hala edo nola, landu nahi izan dutenentzat. Transposizio errazena ikertzailea polizia bihurtzea da; baina hori, niretzat, generoaren espirituari traizioa egitea da. Aldiz, gaur egungo ustelkeria giroan ez da zaila imajinatzea nirea bezalako pertsonaia bat -badaude-eta-, zuk esaten duzun bezala, “gaizkile” bat, beharbada komillarik gabe. (Irakurri +)
Argazkilaria: Ibarri Arrieta
Aurretik ezagutu arren, bostek batera lan egin duzuen lehen aldia da. Nolakoa izan da elkarlana?
Gertukoa, zintzoa, erraza. Lan egiteko modu eta diziplina artistiko ezberdinetatik gatoz, baina oso sentsibilitate antzekoekin.
Emanaldia belaunaldien arteko zubia dela esan daiteke?
Ez dakit, guk Artzeri dagokionean nahiko modu pertsonalean bizi izan dugu proiektua. Metrokoadroka-koek aspalditik ezagutzen dugu Artze: 1995etik 2005era sarritan kolaboratu zuen Mikelazulo kultur elkartearekin (gu hango partaide ginen orduan, eta egun), Hatsaren poesia egunean urte luzez elkartu izan gara, gure hasierako emanaldiak ikusi zituen, eta hasierako garai haietan sarritan errezitatzeko moduei buruzko aholkuak eman zizkigun. Guretzat bere poesia eragin handia izan da, batez ere ahozkotasunarekin duen harremanagatik, bere poetikaren performatibitatea eta errezitagarritasunatik, eta egin izan dituen zuzeneko emanaldiengatik, taldean zein bakarka. (Irakurri +)
Igartza Saria irabazi berri du Kattalin Minerrek (Hernani, 1988) “Kafe beteak” nobela proiektuarekin, erabaki behar eta ezinean kateatuta sentitzen den emakume bati buruzko historia.
Ezaguna zara komunikabideetako kolaborazioetatik, aktibismo feministatik… Nondik eta noiztik datorkizu literaturarekiko lilura, harremana?
Esan ohi den gisan, “betidanik” irakurri izan dut asko, baina egia esan kazetaritzako 3. mailan Iratxe Retolazaren ikasgaian hasi zen harekiko pasioa, ikerketarakoa, analizatzekoa. Karrera amaituta, Literatura Konparatuko masterra egin nuen, beraz bai, azken urteetan asko irakurri ez ezik irakurketak egiten aritu naiz. Idatzi ere beti idatzi izan dut, baina ez hainbeste nobela formatuari begira. (Irakurri +)
Joxemari Iturralderen (Tolosa, 1951) bederatzigarren nobela, traizio handi baten istorioa da. Paulino Uzkudun eta Isidoro Gaztañaga boxeolarien arteko harremana arakatu du idazle 
gipuzkoarrak.
Kontu asko aipatzen dira liburu honetan, baina zein izan da zure asmoa idazterakoan?
Liburu hau traizioen, engainuen, gezurren inguruan garatzen da. Hori da nobelaren ardatz nagusia. Ugari azaltzen dira eta maila askotarikoak. Handienak Uzkudun eta Goitiren artean, eta Uzkudun eta Izzy Gaztañagaren artekoak dira. Gero, hiru pertsonaia garrantzitsu horien inguruan hainbeste emakume daude, hauek ere askotan engainatuak eta traizionatuak izan direnak.
Zenbat da fikzio eta zenbat historia?
Obra hau nobela da, beraz, fikzioa da. Hala ere, gertakizun historiko ugari eta pertsonaia historikoak azaltzen dira. Hiru urte eman ditut ikertzen, irakurtzen, artxiboetan, liburutegietan, hemeroteketan, hemen Euskal Herrian, Madrilen, Sevillan… Gertakizun historikoak guztiz errespetatu ditut; datak, lekuak… izan ziren bezala kontatuz. Bestea, fikzioa da, nik asmaturikoa, nahiz eta posible den nik asmaturiko hori ere benetan kontatu bezala gertatu izatea. Gero, gainera, giza faktorea dago: pertsonaia nagusi horiek ezagutu zituzten jendearekin egon naiz eta euren lekukotza jaso eta paperera pasatu dut. (Irakurri +)
