elkar Fundazioak gaur goizean egindako agerraldian jakitera eman duenez, 2019ko Proiektuari elkar saria Euskal Herria Zuzenean ekimenari ematea erabaki du.
2016tik banatzen diren elkar sariak aurten maiatzaren 9an banatuko dira Andoaingo Bastero kulturgunean. Gaurko agerraldian, bertan emango den sarietako bat aurkeztu da, Proiektuari elkar saria. Sari hau bi urtetik behin ematen da, Joseba Jaka bekarekin txandaka; 10.000 eurokoa da, eta bere helburua, sortzear dagoen edo jada martxan dagoen ekimen bati laguntza ematea da, proiektua gauzatzen laguntzeko.
Zergaitik saria Euskal Herria Zuzenean ekimenari?
Joxe Mari Sors, elkar Fundazioko lehendakariak esan duenez, Ipar Euskal Herritik Euskal Herri osora begira, kultur mugimendua sustatuz euskal kulturaren alde lan handia egiten den ekimena da. Musikatik abiatutako jaialdia da, nahiz eta kultur adierazpide anitza eta aberatsa osatzera jotzen duen. Bereziki saiatzen da euskal musikari behar duen lekua eta duintasuna ematen.
Gazteen ekimenez gauzatzen den jaialdia da, eta hura gauzatzeko ezinbesteko dira taldelana zein elkarlana, eta bi balore horiek indartzen ditu: taldelana taldean egiten delako, lanerako prest dauden kultur zaleen indarrak bilduz; elkarlana, inguruko beste eragileekin batera aritzeko ahalegin etengabean egiten dutelako, herriko gainerako eragileak ere bilduaz ekimenera.
Gipuzkoako Bazkundeak pasa den ostiralean eman zituen “Gipuzkoako Enpresaren Sariak XXVII” eta zerbitzu enpresa onenari saria elkar Fundazioak jaso du.
elkar Fundazioak Gipuzkoako “Zerbitzu Enpresa” saria jaso zuen, euren negozio modelua egokitzeagatik, euren aktibitatea dibertsifikatzeagatik, teknologiaren modernizazioaren aldeko apustua egiteagatik eta euren fakturazio zifrak eta enplegua handitzeagatik liburuaren merkatuak beherako joera izan duen bitartean.
Elkarrek bere aktibitatea liburuaren munduan burutzen du modu integralean eta horretarako argitaletxe enpresak, banaketa enpresak eta liburu dendak ditu. Aktibitate hau guztia aurrera eramateko Elkarek 433 langile ditu, % 52 emakumeak eta % 48 gizonezkoak, eta % 66ak hamar 10 urte baino gehiago daramatza lanean bertan.
Elkar taldea 70. hamarkadan jaio zen, Iparraldean Elkar argitaletxea, Donostiako alde zaharreko Bilintx liburu denda eta Zabaltzen banatzailea sortzearekin batera. Ordutik, Elkar “euskal kultura”ren produktuen sortzea eta salmenta baino gehiago den negozio bat da. Elkar Fundazioaren giza helburura kultura industrian zentratzen da. Euskararen eta euskal kulturaren garapena du helburu nagusi, negozioaren garapena eta euren enpresa helburuak honetara bideratuta daudelarik.
Liburuan badago protagonista argia: Sabina, edadeko emakumea. Indartsua, senarra hil ostean baserria gobernatzeko kapaza, eta azken urteotan Henry koinatua zaintzen dabilena. Nondik abiatu zinen historia hau idazteko?
Perfil horretako andre asko eduki ditut inguruan, nire umetako auzoa baserri mundukoa zelako, nire familia ere bai, eta ezagutu nituen halako andreak, andre tenperamentalak, indartsuak, gero beste errepresentazio batzuetan topatu ez ditudanak. Mitifikatu barik, mistifikatu barik, saiatu naiz adineko emakume baten egunerokoa islatzen, baina ez amona estereotipatuaren paperean, baizik eta bere bataila propioak libratzen dabilen andre eskarmentatu baten paperean. Hori da Sabina. Baserriari eta lurrari oso lotuta egon den pertsona baten bizipena erakutsi nahi izan dut, instintu animal zoliak dituena; beste mundu ikuskera batetik dator baina gaur egungo gizartean ageri-agerian dauden problematika asko gorpuzten ditu eta talka etengabean dago bere buruarekin eta inguruarekin. Saiatu naiz Sabinaren gorputza bera tramaren gertaleku moduan kokatzen.
Zazpi urte dira zure lehenengo poema-liburua kaleratu zenuela, Des egiten. Bigarren honetara iritsi bitartean, idazten aritu zara? Beste zeregin batzuetan…?
Egia esan, idazteak ez du tarte handirik izan nire bizitzan azken urte hauetan, nahiz eta idazteari inoiz ez diodan utzi. Poema solteak idazten aritu naiz, baina buruan proiektu bat edo liburu bat buruan izan gabe; gehiago nire unean uneko beharren arabera, niretzako, oso era soltean eta tarte motzean.
Bestela, ba lanean aritu naiz, irakaskuntzan, eta, horrez gain, urte hauetan bi seme izan ditut eta zaintza lanetan aritu naiz. Niretzako oso denbora gutxi izan dut, eta barne borroka handia izan dut horrekin. Haur txiki batek 24 orduan behar du berekin norbait, eta aldaketa handia da hori: zuretzako hartzen duzun denbora haurrari kendutako denbora bihurtzen zaizu. Orduan, errazago kentzen diozu edo hartzen duzu denbora hori etxetik kanpoko lanerako, edo etxea garbitzeko, hau da, nahitaez bete behar diren eginkizunetarako, idazteko baino.
Aldaketa eta hausnarketa askoko urteak izan dira, lehentasunak birdefinitu behar izan ditut, eta liburu hau bada, nolabait esateko, itzulera bat ere: erabaki dut idatzi nahi dudala, tartea eman nahi diodala nire bizitzan idazteari.
Musikari ipurterrea da Joseba Irazoki (Bera, Nafarroa, 1974), ertz askotarikoa, eta ezin konta ahala musika proiektutako kide; baina bakarra da bere izenez sinatzen duena. Bigarren diskoa kaleratu zuen iazko urte hondarrean Joseba Irazoki eta Lagunak modura: Zu al zara?. Lehena bezala Bidehutsekin plazaratu du bigarrena ere, musikari lagunekin batera (Felix Buff, bateria eta ahotsa; Jaime Nieto, baxua; eta Ibai Gogortza, gitarra). Rockaren, psikodeliaren eta esperimentazioaren mugetan dantzari dabil diskoa osatzen duten 11 kantuetan.
Martxoaren 12an emango dio hasiera Loraldiak bosgarren edizioari Joseba Sarrionandiaren inguruko hitzaldi batekin, eta beste behin ere, askotariko ekitaldietan parte hartzeko aukera izango da Bilbon apirilaren 7a bitartean.
Loraldia Kultur Elkartea, XXI. mendean garatutako euskararen kultura barreiatzeko eta sustatzeko jaio zen 2014. urtean, eta orduztik, urtero, Bilboko txoko ezberdinetan, hainbat ikuskizun, aurkezpen eta hitzaldi antolatu dira festibalaren programaren baitan.
Hemen duzue elkar Taldearen aurkezpenen zerrenda:
Josu Goikoetxea ‘Zer luzea negu hau’
Martxoak 26 – Zazpikale – 19:00
Katixa Agirre ‘Amek ez dute’
Martxoak 27 – Licenciado poza – 19:00
Garazi Goia/Goizalde Landabaso “1362 km euri”
Martxoak 31 – Itsasadarra Itsas Museoa – 00:30