Español
Frantziako Errepublikan eta haren kolonietan 1789tik gaur arte izandako herri borroken berri ematen du Hartzea Lopez Aranak (Brusela, 1970) Suak eta hautsak. Herri borrokak Frantzian liburuan (Txalaparta): 1789ko Iraultza, Pariseko Komuna, 68ko Maiatza, Hego Euskal Herriko iheslariei emandako babesa, Jaka Horiak…Dokumentazio lan sakonean oinarrituta, perspektiba historiko zabala eskaintzen du liburuak.
Augustin Zubikarai beka irabazi zuen Lander Garrok iaz, eta lan amaitua dakarkigu orain: Faith izeneko nobela mardul bat, non gazte melankoliko baina errebelde batek, sakelak ametsez beterik, fede osoz egin beharko dion aurre atzetik datorkion marrazo erraldoiari. (Irakurri +)
Natalia Ginzburgen Bertute txikiak euskarara ekarri du Irene Hurtado de Saratxok. Gaztetan, idazle hori deskubritu zuenean, zirrara berezia eragin zion, eta horregatik proposatu zion Alberdaniako editoreari itzulpena. Ertz andana duen testuaz orriek eskaini dezaketen tarteaz baino luze eta zabalago hitz egin daiteke itzultzailearekin. (Irakurri +)
Irati Jimenez bere aita Edorta Jimenezekin
Irati Jimenezek (Mundaka, 1977) berriki argitaratu du Ogia eta zirkua (Erein), Harkaitz Canoren Neguko zirkua narrazio bilduman oinarritutako saiakera literarioa. Bidaia bat proposatu digu idazleak: berezia, magikoa, intrigaz betea.
Oso modu magikoan sortu zen liburua hau, ia sukar-amets gisa.
Gaueko orduetan sortu zen, ohean, nire bikotekidea ondoan lo zegoela. Neguko zirkua hainbatetan irakurrita neukan, baina konturatu gabe nengoen ipuinez ipui errepikatu egiten zirela hainbat elementu, oso zehatzak. Jantziak, ogia, zirkua. Pentsatu nuen lehen ideia hori telefonoan apuntatzea, ohetik mugitu gabe, berriz lo hartzeko asmoz. Baina azkenean orduak eman nituen telefonoan gauzak apuntatzen, ezin lorik egin. Kontzientziaren ertzean arrakala bat zabaldu zen eta liburu baten barruan beste bat zegoela ikusi nuen. (Irakurri +)
Bertsolari, abeslari eta kantuen letren idazle. Hiru arlo horietan aritzen da Jon Maia Soria. Letragintzan egindako 30 urteko ibilbide oparoaren lagin bat Kantu bat gara disko-liburuan jaso du. Uzta horretako hainbat ale aukeratu ditu paperean argitaratzeko –tartean, Negu Gorriak, Ken Zazpi, Gozategi, Anari edota Garirentzat eginiko kanta ezagunak–, eta abesti horietako batzuen bertsioak biltzen dituen diskoarekin osatu du lana. Emaitza “epopeia sentimental bat” da, Xabier Amurizak hitzaurrean dioenez. (Irakurri +)
Doneaneko alaba eleberria argitaratu du Juan Kruz Igerabidek, Alberdaniaren eskutik: minaren enpatia egiten ahalegindu da, literaturaren bidez.
Zein izan zen liburuaren abiapuntua?
Min zahar bat. Nire belaunaldiko min bat da, baina pertsonala ere bai. Hemen kontatzen dena ez da niri gertatutakoa, baina bai gertuan bizi izan dudana eta duguna. Nire belaunaldiko asko gerrako zauriaren korapiloak lotuta eduki gaitu, sastatuta.
Narratzailea literatur irakasle bat da, erretiroko adinetik gertu dagoena: zinikoa, zaputza, edo, berak dioenez, “astasugea”.
Bizitzaren eta literaturaren uztarketa bat egin nahi izan dut. Narratzailea zauri batetik dator –bere gorputzean darama gainera [herrena da]–, eta saiatu naiz, literaturaren bidez, pertsonaia nolabait interpretatzen, bai, baina batez ere enpatia-ariketa bat egiten harekin. Minarekiko enpatia bat.
Kontakizuna zero graduan hasten da, narratzailearenhaurtzaroan, zauriaren unean. Herri txiki batean bizi da, nazionalak iritsi dira: umiliatu eta elbarritu egingo dute, bai eta auzoak, Doneaneko Mikela eta Auxtin Ttiki, bizitza osorako txikitxiki eginda utzi ere. Mikelaren aurkako indarkeria kontatzeko, ordea, errealismoa ez baizik mitologia hautatu duzu.
Atera egin zitzaidan. Honetara iritsi nintzen: orain zer egin behar dut, nola bortxatu duten kontatu? Ez, narratzaile mutikoak irudikatu dezake nola izan den, eta gainera imajinatu duena baino okerragoa izan da: asko izan dira bortxatzaileak, ez bakarra. Horren izugarritasuna adierazteko, mitologia erabiltzea otu zitzaidan; mitologia, azken batean, giza izugarrikerien bilduma bat da. Modu errealistan kontatzen baduzu, irakurlea itotzen-itotzen zoaz, baina mitologiaren bidez atzerago jotzen duzu, gizakiaren jatorrira, gizakiak dakarren orbanera; arnasa zabaltzen duzu. Mitologiak distantzia bat ematen digu, arnasa ematen dio irakurleari, tragikotasuna arindu gabe; nolabait, auzo batean gertatuari indar unibertsal bat ematen dio. (Irakurri +)
