Unai Maleski: “Poesia aurkikuntza izan da niretzako. Zoragarria da poema bat irakurri eta barruan zerbaitek klak egiten dizuneko sentsazio hori”

IMG_1221Hau_ez_da_poesia_AZALA.gif

Unai Abarzuza (Maleski) Iruñean jaio zen 1972. urtean. Orain, bere lehen liburua “Hau ez da poesia” kaleratu du: Ironiaz beteriko poesia.

Lehen liburuarekin zatoz, baina ez zara jada gaztetxo hasiberri bat. Zergatik orain?

Liatuta ibili naiz orain arte. Ez, broma da, neronek ere gauza bera galdetu diot nire buruari baina erantzunik ez dut topatu. Orain etorri zait gogoa. Zergatik ez orain?

Diseinu eta komunikazio mundutik zatoz, ez literaturaren esparrutik. Horren haritik, galdera bikoitza: zer ekartzen ahal dio kreatibo batek euskal poesiari?

Ideiak ekartzen saiatu naiz, bizipenak, istorio txikiak, ezohiko ikuspuntu batzuk, agian. Agentziako lanean eskarmentua dut testu laburrak idazten, spotentzako gidoiak, esloganak, testu publizitarioak… pertzepzioetan eragin eta pertzepzio horiek egoki kudeatzea da gure lana, eta horrek poesiarekin zerikusirik duelakoan nago. Alde horretatik, laburrean idazteko esperientzia eduki arren, ailegatu berria naiz lurralde honetara. Ekarpenik egin dudan ala ez, ikusteko dago. (Irakurri +)

Julen Belamuno: “Liburuaren ardatza pertsonaia hori da, baina egiten dituenak baino garrantzi handiagokoak dira pentsatzen dituenak eta sentitzen dituenak, batez ere oroitzapenak.”

julen belamunoGaueko-zaintzailea_AZALA.jpgJulen Belamunok “Gaueko zaintzailea” bere lan berria aurkeztu berri du gaur. Liburuari buruz zerbait gehiago kontatu digu elkarrizketa honetan.

Zer da, zer kontatzen du “Gaueko zaintzailea”k?

Aluminio fabrika bateko gaueko zaintzaileak lantegian igarotako azken gaua kontatzen da liburuan. Kontakizuna laurogeiko hamarkadaren bukaeran dago kokatuta, eta ordurako lanbidearen azken ordezkaria da zaintzailea, beste garai bateko hondar bat, segurtasun-sistema berri batek ordezkatuko duena. Gau guztian orduz ordu egiten duena kontatzen da, eta gau horretako ikuskaldiak egiten ari dela gogoratzen dituenak.

Liburuaren ardatza pertsonaia hori da, baina egiten dituenak baino garrantzi handiagokoak dira pentsatzen dituenak eta sentitzen dituenak, batez ere oroitzapenak. Eta, oroitzapen horien artean, batez ere gertaera batzuk: gasolindegian lan egiten zuen neska ezagutu zuenekoa, harekin izaten zituen solasak, eta hortik aurrera gertatu zen guztia. (Irakurri +)

Jasone Osoro: “Liburuetan ere bilatu izan ditut nire barruan sortzen zen kaosa ordenatzen lagunduko zidaten formulak”

338_12etan bermuta_AZALA.indd1jasone osoro2etan bermuta da Jasone Osoro idazle elgoibartarraren azken liburua. Bertak, eleberriko protagonistak, bere bizitzaren errepaso bat egin eta inportanteak izan diren pertsonekiko solasa eskaintzen digu. Egilearen heldutasuna erakusten digu harremanen munduan murgiltzen den lan berriak.

17 urte joan dira lehen liburua (“Tentazioak”, 1998) argitaratu zenuenetik. 12etan bermuta iburuak heldutasun emankor bat uzten du agerian. Nola ikusten duzu zure burua urtetako ibilbide honetan?

Urteak ez dira alferrik pasatzen eta, dudarik gabe, esperientzia bitalak eragin zuzena du literaturan, edo hala izan behar luke behintzat. 17 urte hauetan bizi izan ditut banaketak, maitemintzeak, izan ditut harreman ezberdinak, desenkantatu naiz pertsonekin, egin ditut betiko diren lagunak, ama izan naiz, krisi pertsonalak izan ditut, galerari beldurra sufritu izan dut… Eta horren guztiaren erdian ezinbestekoa da hausnarketa, barrura begira jartzea, inguruan daudenekin gauzak konpartitzea, min egiten dizun horrentzat sendagarri emozionalak ere aurkitzea, zu bezala pentsatzen duen jende gehiago ba ote dagoen jakitea, baita literaturaren bitartez ere; esan nahi dut, liburuetan ere bilatu izan dudala hori guztia, nire barruan sortzen zen kaosa ordenatzen lagunduko zidaten formulak. Une honetan esan dezaket lortu dudala kaosa bideratzea eta nire buruarekin lasaiago egotea. (Irakurri +)

Patxi Zubizarreta: “Zaborraren gizartea da gurea, zaborrarekin zer egin ez dakiena…”

patxi-zubizarreta32_Laranja bat zaborretan_azala.inddIazko udazkenean Patxi Zubizarretak liburu berria ekarri zuen: Laranja bat zaborretan. Zikinkeriaz betetako Egiptoko auzo pobre batean kokatua, Karabino mutiko zabor biltzailearen istorio harrigarria bezain ederra kontatzen digu idazle ordiziarrak.

Zer kontatu nahi izan duzu Laranja bat zaborretan izeneko nobela honetan?

Nobela hau ez zen sortuko telebistan Kairori buruzko erreportaje bat ikusi izan ez banu. Zaborretako ametsak zuen izenburua, eta hiriburu egiptoarrean hondakinak biltzeaz arduratzen den komunitate kristauari buruzkoa zen, gazte koptoei buruzkoa bereziki. Hunkituta geratu nintzen. Pobrezia gorrienean, erlijioak elkarren alboan eta talkan… Gogoratu ere egin nintzen Kairoko kanposantu ikaragarri handi batean jendea bizi dela, hiri moduko bat osatzen dutela han, eskolekin, dendekin… Eta hasi egin nintzen loturak egiten. (Irakurri +)

Mikel Urdangarin: “Nire gitarraren soinua zein den deskubritu dut azken urte honetan”

urdanagrin postdata18 urtez kolaboratzaile ezberdinekin aritu ondoren, musikari zornotzarrak bere apusturik berezi eta zintzoena aurkeztu zuen urtarrilean: lehen bakarkako bira. Soilik ahotsa eta gitarraz lagunduta, urte hasieratik hainbat kontzertu eman ditu Mikelek Euskal Herriko bazter ezberdinetan. Biluztasun honetan aurkezturik, publikoarekiko ezohiko elkarrizketa ezagutu du.

Zuzenekoetan grabatutako kanta ezagunak eta berriak MMXV diskoan bildu dira. Apustu berri honen xehetasunak ezagutzera, bere txoko kuttunera jo dugu, Lekeitiora.

– Getxon hasi zinenetik kontzertu mordoa eman dituzu aurten. Zein da egiten duzun balorazioa? Zer eman dizu esperientziak eta zer ikasi duzu? (Irakurri +)

Anjel Lertxundi: “Heriotzari bizkarra emanez bizi gara”

andu1ZuMinaz, giza kondizioaren alde deserosoenaz, ari da Anjel Lertxundi (Orio, 1948) Zu (Erein) liburu berrian. Idazleak berak sentitutako saminaz, hain zuzen ere, bere emazteari minbizia diagnostikatu zioten egunetik aurrera.

Noiz eta zergatik erabaki zenuen burutazio hauek idaztea (eta argitaratzea)?

Idatzi nituen lehendabiziko apunteak barru-arintze gisakoak izan ziren, emazteri emandako minbizi-diagnostikoak eragindako zartakoaren erantzun psikologiko bat. Bat-bateko deskarguak ziren. Halako kolpe batek abaildu egiten gaitu, baina jartzen gaitu errebelde ere; apaltzen gaitu, baina amorrarazten gaitu; umiltzen gaitu, baina baita suspertzen ere; jartzen gaitu negarrez, baina jartzen gaitu biraoka ere. Halakoak ziren, beraz, lehendabiziko apunteak. Laster, ordea, egoera asimilatzen hasi ahala, apunteak ere beste tonu bat hartzen hasi ziren. Ez ziren argitaratzeko testuak, neuretzako idatziak baizik. Harik eta egun batez, emaztearekin hizketan ari nintzela, apunteok argitaratzeko aukeraz hasi ginen arte. Liburuan zehar askotan ari naizenez gaixoaldia larri batean ars vivendi bat garatze premiaz, biok bizirik geundela argitaratzea aipatu genuen. Eta, zorionez, denborak horretarako aukera eman digu. (Irakurri +)