Español
Danele Sarriugartek Slavoj Žižek filosofo esloveniarraren Pan(dem)ic! ekarri du euskarara, Txalaparta argitaletxean. Jatorrizko hizkuntzaren bikoiztasuna gorde du izenburuak euskal edizioan: IZUrriA! Pandemiak beldurra hedatu duen honetan, etorkizunaz gogoeta egitea dagokigu. Imanol Galfarsoro elkarrizketatu dugu horretarako, liburuaren hitzostegilea eta International Journal of Žižek Studiesen editorea bera.
Zenbait mediotan irakurri dugu Žižekek “kapitalismoaren amaiera” iragarri duela liburu honetan. Hala da?
Žižeken ezaugarri nagusietakoa bikoiztasuna da, eta, oro har, ezkor dirau pandemiak eraginda gizartea hobera aldatuko denik. Argi dagoen bakarra da birusak gure bizitzaren oinarriak desegingo dituela, eta horrek, sekulako sufrimendua sortzeaz gain, izugarrizko kalteak eragingo ditu. Liburuaren hasiera-hasieratik adierazten duen bezala, bestalde, epidemiak ez gaitu zuhurrago bihurtuko. (Irakurri +)
Halaxe pasa nituen Mecanografiak antologia osatzeko behar izan nituen hilabeteak. Harkaitz Canok azken mende erdian idatzitako narrazio guztiak bilatzen eta irakurtzen, bere hitzek sortu dituzten unibertsoekin hordituta. Egia esan, izan dut lan desatseginagorik.
Euskaldunon Egunkarian jaso nuen lehen aldiz Harkaitz Cano izeneko baten berri. Ez dut lehen zutabe haren gaia gogoratzen. Bai, ostera, lotura bat, gerora Katixa Agirrerekin Sua falta zaigu narrazio laburra irakurtzerakoan ere sen- titu nuena. Hantxe, neure aurrean, neurelako norbait ze- goen. Neure kultur erreferentzietatik hurbil zegoen nor- bait, mundua neurearen ez oso desberdina zen ertz batetik ikusten zuen ezezagun ezagun bat, berehala etxekotu nuena. Etxekotze horren baimenarekin osatu dut Esteban Montorioren azal ederrarekin datorren Mecanografiak. Antologia apetatsua, ez-kanonikoa, ez-kronologikoa, ez- akademikoa.
Ezin bestela izan. Nekez jaso zezakeen liburu batek Harkaitz Canok egin duen guztia. Euskal literaturan gutxik egin dute berak bezainbeste. Hasierako narrazioetatik ikusten da ofizio honek dituen tresna guztiak erabili eta ezagutu nahi dituen irakurzale amorratua. B planik gabeko idazle baten pasioak baino ezin du azaldu 1994tik
Euskarara Walter Benjamin, Anaïs Nin eta Amélie Nothomb bezalako egileen testuak ekarri ditu Garazi Arrulak. Baina itzuli ez ezik, sortu ere egiten du, Gu orduko haiek ipuin liburuan (Txalaparta, 2017) erakutsi duen bezala. Arlo bietaz elekatu dugu berarekin.
Belaunaldi berri bakoitzak bere gustuak, kezkak eta ikuspegiak ekartzen dizkio literaturari. Ikusten duzu horrelakorik azken urteotan plazaratu zareten idazleen artean?
Ez naiz egokiena azken urteotan plazaraturiko idazleen puntu komunak aletzeko. Ez dakit belaunaldi berri batez mintzatu gaitezkeen ere. Badira taldetxo batzuk; ebideenteena ITU bandaren bueltan bildurikoak dira, ni baino urte batzuk gazteagoak. Posizio geografiko, tenporal eta sinboliko beretik mintzo diren kideak direnez gero, ez da harritzekoa belaunaldi beraren baitan kezka berak azaleratzea; horiek nola gurutzatzen diren, ordea, hamaika molde ager ditzakete paperean. (Irakurri +)
“Ez dut nahi konfortik. Jainkoa maite dut, poesia maite dut, benetako arriskua, askatasuna, ontasuna, bekatua”. Aldous Huxleyren maxima dakar gogora Abisalia (Txalaparta, 2014) sinesgaitz honek, iluminatu honek. Serranok dio poema liburu izateko jaio zela, baina ipuin liburua atera zaiola. Literaturaren mugak esploratu ditu Eibarrekoak, “genero eta etiketetan erortzeko beldurrik gabe”.
Zer da Abisalia bera: fisikoa al da, ametsa al da?
Erlojugilea (Txalaparta, 2009) nobelan azaltzen den nire lurralde literarioa da Abisalia. Giza garun itxurako uhartea da, itsaso debekatuaren ertz batean kokatua. Abisalia gizabanako bakoitzaren barruan taupaka dabilen estatua da. Abisalia zapaldu ditudan paisaiez dago egina, baina baita amestu ditudan paisai ezinezkoez egina. Abisalia munduko mendi tontorrik garaiena duen lurraldea da, baina aldi berean, eta alderantziz jarri ezkero, punturik abisalena aurkitu dezakezun erresuma.
Autonomoki irakur daiteke pieza bakoitza, baina hari bat asmatu diozu…
Esango nuke atal guztiei eman diedala antzeko kolore bat, tonu bat, giro bat… desesperantza bat akaso.
Kritika egiten al zaio gaurko gizarteari Abisalian?
Gaurko gizarteari kritika beti egon da presente nire lanetan. Oraingoan ere, batzuetan ironiaz maskaratuta azaltzen bada ere, hor dago. Abisalian, gure munduan porrot egin duten sistema politikoen adibideak sartu ditut, baina oinarrian gizabanakoak arrotz zaion gizarte baten aurrean dituen frustrazioen inguruan mintzo naiz.
Liburua begitandu zait itzela, gordina, leuna… Uste dut sentsazioak sortzea izan dela zure helburua. Hala da?
Hori izan da nire helburua: sentsazioak iradokitzea. Ez zaizkit gustatzen orri bakoitzean zer sentitu behar duzun eta nola sentitu behar duzun agintzen dizuten liburuak. Abisaliako lurretan irakurlea da libre den bakarra. (Irakurri +)
