Español
Duela 80 urte fusilatu zuten frankistek, 1937ko ekainaren 25ean, Gasteizen, Estepan Urkiaga Lauaxeta (Laukiz, Bizkaia, 1905-Gasteiz, 1937). Indar sinboliko handia du fusilamendu horrek. Batetik, Lauaxeta, artean 32 urte bete gabea, euskal literaturaren eta euskal kulturaren garaiko Pizkundearen protagonista nagusietako bat zelako; bestetik, fusilatu aurretik eta fusilatuko zutela jakinik, Lauaxetak dramatismo handiko testuak idatzi zituelako espetxean, bere sinesmen nagusiei —Jainkoa eta aberria— amaierara arte tinko eutsi ziela erakusten dutenak.
Lauaxeta baino hamar hilabete lehenago, beste poeta bat fusilatu zuten frankistek: Federico García Lorca. Lauaxetaren eredu nagusietako bat zen García Lorca, eta Lauaxetaren poema batzuetan agerikoa da haren eragina. García Lorcaren fusilamenduak areagotu egiten du Lauaxetaren fusilamenduaren indar sinbolikoa.
Bizi zelarik, Bide barrijak (1931) eta Arrats beran (1935) poema liburuak argitaratu zituen Lauaxetak. Herri hizkerari eta tradizioari uko egin gabe, euskal poesiagintzara garaiko poesia aurreratuenaren oihartzunak ekartzen ahalegindu zen, ausardia handiz. “Ofizioko lehen idazlea dugu”, dio Koldo Izagirrek Lauaxetari buruz, XX. Mendeko poesia Kaierak bilduman apailatu zuen Lauaxetaren antologiaren sarreran (Susa, 2001). “Europako lankideen duintasun literario berdinean bizi dena. Euskarak euskaldun mundutarra elikatzen du estreinakoz Lauaxetari esker”. (Irakurri +)
Argazkia: Jon Rodriguez (www.donostiakultura.eus)
Gaur, Musikaren Nazioarteko Egunean, Fermin Muguruza musikariak Adarra Saria jasoko du Donostiako Udalaren eta Donostia Kulturaren eskutik musikariak beste inork ez bezala erakutsi baitu beste jatorri batzuetako doinuak eta eraginak bereganatzeko eta gure kulturara, euskararen baitara, ekartzeko gaitasuna.
Ohikoa den bezala, saria jaso ostean, Muguruzak kontzertu berezia eskainiko du Victoria Eugenian: lehen aldiz, bere errepertorioko kanta ezagunenak abestuko ditu Micaela Chalmeta Big Band – Taller de Músics de Barcelonak lagunduta. (Irakurri +)
2017-03-17 ostirala / viernes
RUPER ORDORIKA Gernika (Bizkaia). Lizeo Antzokia.
2017-03-17 ostirala / viernes
IZAKI GARDENAK Gasteiz (Araba). Jimmy Jazz.
2017-03-18 larunbata / sábado
MAIDER ZABALEGI Oiartzun (Gipuzkoa). Udaletxea. 20:00etan.
2017-03-24 ostirala / viernes
OLATZ ZUGASTI Tolosa (Gipuzkoa). Leidor Antzokia. 20:30ean.
2017-03-25 larunbata / sábado
OLATZ ZUGASTI Urretxu (Gipuzkoa). Labeaga Aretoa. 20:30ean
Berrogei urte egiten zituenean disko bat aterako zuela agindu zion bere buruari, eta hala egin du. Alaitz Telletxearekin osaturiko bikotea desegin zenetik hamabi urtera, bakarkako lehen diskoarekin itzuli da Maider Zabalegi. Pop disko argitsua da Zuei (Elkar), egileak bizi duen momentu “baikor eta emankorraren” isla.
Diskoa entzutean ez dirudi horrenbeste urte pasa direnik. Zure ahotsa apenas da aldatu.
Grabatzera sartu aurretik banuen beldurra, nola entzungo nuen nire ahotsa horrenbeste urte eta gero. Kantu batekin egin nahi nuen proba, zer inpresio egiten zidan ikusteko, eta hasieratik oso eroso sentitu nintzen.
Alaitz eta Maiderren azken kontzertua 2004ko abenduan izan zen. Urte hauetan musika erabat alboratu duzu?
Guztiz. Moztu egin nuen musikarekin: ez nuen musika entzuten kotxean, gitarra ez dut hartu ere egin… Ez dut inolako beharrik sentitu taularatzeko edo konposatzeko. Alaitz eta biok oso gazte hasi ginen, urte asko izan ziren, eta une batean oso garbi ikusi nuen aldatu nahi nuela. Ama izan nahi nuen eta horretan bolkatu naiz erabat. (Irakurri +)
Loraldia festibala izango da martxoaren 7tik apirilaren 8ra Bilbon. Egitarau zabala sortu dute antolatzaileek 5 asteetan zehar eskaintzeko Bilboko toki anitzetan. elkar Taldeak ere bere aletxoa jarri nahi izan du festibal honetan. Horregatik, ondorengoa proposatzen dizu:
Argazkilaria: Josu Izarra
Apirilak 8 abril, larunbata / sábado
MIKEL URDANGARIN. Margolaria diskoaren aurkezpena
Campos Antzokia
20:00
Mikel Urdangarin + banda (Rafa Rueda, Koldo Uriarte, Angel Celada, Jon Cañaveras eta Nika Bitchiasvili)
(musika)
Margolaria (Elkar) lan berria Loraldian aurkeztuko du aurrenekoz.
Argazkia: Jon Iraundegi
Maitasuna hitzak ongi labur biltzen du Pantxoak bere diskoan agertzeko hautatu dituen 12 kantuen zentzua.
Sortuz geroztik, lapurtar semea kantuan murgildu da. Oroit da Ama, 9 haurren Ama, 50 urteetan alargundurik, goizetik arrats etxean kantuz entzuten zuela. Amak kantuz aritzeko tirria eta arnasa eman dizkio. Funtsean, ama goraipatzen dituen Xalbadorren bertsoak agertu ditu lehen obra honetan.
45 urtez Peio Ospitalekin Euskal Herriko xoko guzietan baita Euskal Herritik kanpo kantuz ibili ondoan, lanetik erretiratzean ez zuen bere burua « zokoratua » ikusten. Kantatzeko gogoa du. Maite du jendeen artean egoitea, jendearekin kantuen mezuen partekatzea. Nahiz kantaldiak hasten direlarik pixka bat urduri senditu, jendearen aitzinean izatea gozatzen du. (Irakurri +)
