Español
Joseba Sarrionaindia (Argazkia: Jose Goitia)
Munduari bira eman zion ontzia argitaratu du Joseba Sarrionandiak Pamielaren eskutik. Elkarrizketa formako liburuak Magallaes eta Elkanoren mundu-biraren eta egundaino dirauten ondorioen inguruko hainbat galdera piztu asmo du. Irakurleen gozagarri, Ares margolari kubatarraren irudi ederrek janzten dute testua.
Frantziako Errepublikan eta haren kolonietan 1789tik gaur arte izandako herri borroken berri ematen du Hartzea Lopez Aranak (Brusela, 1970) Suak eta hautsak. Herri borrokak Frantzian liburuan (Txalaparta): 1789ko Iraultza, Pariseko Komuna, 68ko Maiatza, Hego Euskal Herriko iheslariei emandako babesa, Jaka Horiak…Dokumentazio lan sakonean oinarrituta, perspektiba historiko zabala eskaintzen du liburuak.
Castillo Suarez (Altsasu, 1976), zazpi urteko isilaldiaren ondoren poesiara itzuli da Irautera izeneko liburuarekin, iruditeria begetala eta abandonuaren gaia elkartzen dituena, indar eta dotorezia bereziaz.
Poeta emankorra izan zara beti, garai batean bi urterik behin liburu berri bat atera ohi zuena. Oraingoan, berriz, zazpi urte igaro dira azken poemategia atera zenuenetik. Badu horrek zergatiren bat?
Uste dut idazle bati gerta dakiokeen gauzarik makurrena dela aurrekoa baino liburu txarragoa egitea. Alde horretatik, Urtebetze festa izan da orain arteko nire libururik biribilena, eta egiazki uste nuen ezin nuela hoberik idatzi. Ez dago bestelako arrazoirik. Sumatu dudanean liburu –on– bat nuela burutan, idazketa prozesu oso azkarra izan dut: bi hilabetetan idatzitako liburua da. (Irakurri +)
Lehen liburua atera berri du Aintzane Usandizagak: Kabitu ezina, zortzi ipuinez osaturiko bilduma, giza harremanetako arrakaletan hazka egiten duena, normalitatetik kanpoko egoerei eskaintzen dien begiradak bihurtzen dituztelakoan egoera horiek interesgarri.
Zure lehen liburua da hau; betidanik idatzi izan duzu? Noiz hasi zinen liburuan pentsatzen?
Betidanik gustatu zaizkit istorioak, oroitzeko gai naizenetik. Entzun eta irakurri egiten nituen, eta azkenean neuk ere asmatzeko beharra sentitzen nuen.
Azken urteetan konstanzia gehiagorekin aritu naiz idazten. Liburuan dauden istorio batzuk sortzen hasi nintzenean oraindik ez nuen bilduma bat egitea buruan, baina duela urtebete pasatxo hasi nintzen proiektu bateratu gisa planteatzen, lehiaketa batera aurkezteko.
Ipuina duzu genero kuttuna ala entrenamendu bat da eta beste batzuetan ere saiatzeko asmoa duzu?
Irakurle moduan ipuinekiko harreman berezia dut, asko eragiten didate. Horrek ez du esan nahi istorioak kontatzeko beste moldeekin gozatzen ez dudanik; denetarik irakurtzea gustatzen zait.
Idazterakoan, orain arte behintzat, ipuinak sortu ditut batez ere, agian kontatu nahi nuenari ondoen egokitzen zitzaiona generoa zelako. Entrenamendua idazten duzun guztia delakoan nago, inoiz amaitzen ez dena, gainera: ipuina, nobela zein antzerkia izan; ez zait iruditzen bata bestearen gainetik dagoenik. Bakoitzak ditu bere ezaugarri, zailtasun eta indarrak. Ez dut bestelako genero edo formatuetan jarduteko aukera baztertzen, kontatu nahi dudanari egokituz gero.
Zazpi urte dira zure lehenengo poema-liburua kaleratu zenuela, Des egiten. Bigarren honetara iritsi bitartean, idazten aritu zara? Beste zeregin batzuetan…?
Egia esan, idazteak ez du tarte handirik izan nire bizitzan azken urte hauetan, nahiz eta idazteari inoiz ez diodan utzi. Poema solteak idazten aritu naiz, baina buruan proiektu bat edo liburu bat buruan izan gabe; gehiago nire unean uneko beharren arabera, niretzako, oso era soltean eta tarte motzean.
Bestela, ba lanean aritu naiz, irakaskuntzan, eta, horrez gain, urte hauetan bi seme izan ditut eta zaintza lanetan aritu naiz. Niretzako oso denbora gutxi izan dut, eta barne borroka handia izan dut horrekin. Haur txiki batek 24 orduan behar du berekin norbait, eta aldaketa handia da hori: zuretzako hartzen duzun denbora haurrari kendutako denbora bihurtzen zaizu. Orduan, errazago kentzen diozu edo hartzen duzu denbora hori etxetik kanpoko lanerako, edo etxea garbitzeko, hau da, nahitaez bete behar diren eginkizunetarako, idazteko baino.
Aldaketa eta hausnarketa askoko urteak izan dira, lehentasunak birdefinitu behar izan ditut, eta liburu hau bada, nolabait esateko, itzulera bat ere: erabaki dut idatzi nahi dudala, tartea eman nahi diodala nire bizitzan idazteari.
Patxi Iturregi (Laudio, 1952) gure ipuingintzako maisuetako bat da, orain hogeitaka urte Haize kontra itsas giroko ipuin liburua argitaratu zuenez geroztik. Beste zenbait ipuin bilduma eta hamarkada luze bateko isilaldiaren ondotik, itsasoko istorioetara itzuli da, orain dela 100 urteko Bilbo eta orduko giroa erretratatzen dituen liburu eder batekin: Ur biren artean.
Hamar urte baino gehiago igaro dira azken liburu argitaratu zenuenetik. Idazten egon zara bitartean? Eta zerk bultzatu zaitu itzultzera?
Oraindik mingarria da niretzat galdera horri erantzun beharra. Duela hamar bat urte depresio handi bat jasan nuen, ezin bainituen uztartu nire lanbidea eta zaletasuna. Hortaz, une batean idazteari utzi nion eta, ez hori bakarrik, liburu-denda batean sartzen banintzen ere, sekulako tristura sortzen zitzaidan, eta askotan erdi negarrez atera behar izaten nuen kanpora. Gero, astiro-astiro baretuz joan zen ukazio-sentimendu hori eta berriro hasi nintzen irakurtzen, liburuez gozatzen, eta, zorionez, barneko zauri hori berez bezala sendatu da. Orain, erretiroa hartu ondoren denbora libre gehiago dudanez gero, berriro ekin diot idazteari. Bitxia bada ere, dena izan da denbora kontu bat, besterik ez. Makalaldi luze hartan, zer edo zer idatzi nuen, zertan ukatu: laneko txostenak, eskualdeko komunikabideetarako artikuluak, zutaberen bat…, baina ez benetako literaturarik.
